Trdelník of ook wel genoemd trdlo of trozkol is je zou je denken een typische Tsjechische lekkernij, maar is dit ook echt zo? Je zou echt denken van wel want kijk je in Praag midden in de stad om je heen zie je altijd wel een standje of winkeltje die ze verkoopt. Trdelnik is gemaakt van opgerold deeg dat om een stok is gewikkeld, vervolgens gegrild en gegarneerd met een mengsel van suiker en walnoten.
Trdelník heeft verschillende oorsprongen. Halverwege de 19e eeuw stond het bekend als een Slowaaks gerecht en in de 20e eeuw als een Moravisch gerecht. Een soortgelijk gebakje was ook populair in het Hongaars sprekende deel van Transsylvanië (in het huidige Roemenië), waar het kürtőskalács wordt genoemd. Het woord trdelník is van Tsjechisch-Slowaakse oorsprong; de wortel van dit woord, trdlo, is de naam van het houten gereedschap waar de cake-ingrediënten tijdens het koken omheen worden gewikkeld (waardoor het zijn traditionele holle vorm krijgt), en kan in het Nederlands ook "onnozel" betekenen.
In de 21e eeuw werd het populair onder toeristen in Tsjechië, Hongarije en Slowakije. Tegenwoordig is trdelník erg populair onder toeristen als zoet gebakje in veel landen, vooral in Tsjechië. Een variant van trdelník met een ijsvulling werd gepopulariseerd door Praagse cafés.
De versie uit de Slowaakse stad Skalica (Skalický trdelník) werd in december 2007 geregistreerd als BGA (beschermde geografische aanduiding) in de Europese Unie. De registratieaanvraag met de gedetailleerde beschrijving van het product werd in april 2007 gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie. In 2015 is het een traditioneel Hongaars gerecht geworden.
Toerisme in Praag
Hoewel trdelník meestal wordt gepresenteerd als "een traditionele Tsjechische cake" of "het oude Boheemse gebak", en vermeldingen van "český trdelník" te vinden zijn in de literatuur van de 20e eeuw, wordt trdelník in de literatuur meestal genoemd als een Slowaakse of Moravische gerechten niet als een Boheems gerecht. Daarnaast erkent men dat de massale verspreiding van dit dessert in Praag recenter is begonnen. De Tsjechische verslaggever Janek Rubeš van The Honest Guide stelt dat trdelník alleen voor toeristen wordt gemaakt en dat zelfs de hamburger traditioneler is in Tsjechië.
Skalický trdelník De productie van trdelník heeft een lange traditie in de Slowaakse stad Skalica nabij de grens met de Tsjechische stad Hodonín. Het originele recept was aan het einde van de 18e eeuw eigendom van de kok van dichter József Gvadányi, een gepensioneerde Hongaarse generaal en inwoner van Skalica. Het oorspronkelijke recept werd vervolgens door de inwoners van Skalica verbeterd tot zijn definitieve vorm die nu bekend staat als Skalický trdelník.
De vereniging Skalický trdelník werd in 2004 opgericht met als doel de traditie van de originele Trdelník-productie op open vuur te behouden. Conclussie van dit verhaal is dat we dus niet exact weten of de Trdelnik officieel uit Tsjechië komt. Wat we wel zeker weten is dat hij mierzoet is.
Opmerkingen