Let op: dit artikel gaat over een verborgen highlight die je niet terug vindt in de standaard reisgidsen. De normale toerist zie je hier minder snel. Dit is daarom een exclusiever artikel. Zelf leerde ik deze plek kennen tijdens een toevallige passage.
De Lennonmuur, of John Lennonmuur is een muur in Praag in Tsjechië pal tegenover de Franse ambassade. De muur is in de tachtiger jaren uit protest beschilderd met graffiti om John Lennon en songteksten van The Beatles te eren. Sindsdien is de muur veelvuldig opnieuw geschilderd en voorzien van wisselende protestuitingen tegen lokale of wereldwijde problemen en oproepen tot wereldwijde idealen zoals liefde en vrede.
De muur is gelegen aan een klein afgelegen pleintje in de wijk Mala Strana Velkopřevorské náměstí tegenover de Franse ambassade. De muur kreeg haar eerste bekladdingen of noem het versiering na de moord op John Lennon. Een onbekend persoon schilderde een portret van de zanger en plaatste daarbij ook een aantal songteksten. In die tijd was dat echt een gedurfde zet want verwijzingen maken naar de westerse maatschappij was streng verboden. Het werd daarom door de autoriteiten direct gezien als een protest. De schildering werd door de autoriteiten direct van de muur geboend. Toen de muur door autoriteiten opnieuw geverfd werd, stonden er de volgende dag alweer nieuwe gedichten op geklad tezamen met bloemen.
In 1988 was de muur een bron van irritatie voor het communistische regime van Gustáv Husák. Na een korte periode van democratisering en liberalisering die bekend staat als de Praagse Lente, draaide de nieuwe communistische regering de hervormingen terug. Jonge Tsjechen gebruikte de muur om hun ongenoegen te uitten over hun verlies van vrijheden. Dit leidde liep erg uit de hand want het leidde tot een gevecht tussen honderden studenten en de politie op de Karelsbrug die niet ver van de muur afligt.
De liberaliseringsbeweging of groepering waar de studenten zich tot bekeerd hadden werd "Lennonisme" genoemd (niet te verwarren met leninisme).
Sinds die tijd is het originele portret van John Lennon verdwenen onder meerdere lagen nieuwe verf. John is overgeschilderd met verschillende protestuitingen tegen lokale maar ook problemen die wereldwijd spelen. Daarnaast is de muur ook met oproep tot idealen zoals liefde en vrede beschilderd, dat zie je nog steeds terug want heden ten dage staat de muur nog steeds symbool voor de wereldwijde idealen liefde en vrede.
De muur is eigendom van de Maltezer Orde. Aanvankelijk schilderde de Orde de graffiti steeds over met witte verf. Dat bleek al snel ondoenlijk, zodat dat zij tegenwoordig toestaat dat graffiti op de muur geplaatst blijft worden.
Op 17 november 2014, de vijfentwintigste verjaardag van de Fluwelen Revolutie, werd de muur helemaal wit geverfd door een groep kunststudenten. Er was enkel op geschreven: "Wall is over" [sic]. De Maltezer Orde deed in eerste instantie aangifte van vandalisme, maar die werd later ingetrokken toen ze contact legden met de studenten in kwestie. Deze tekst is in veranderde vorm blijven bestaan tot 22 april 2019. Het is daarna veranderd in "War is over”, verwijzend naar het liedje Happy Xmas (War is over) van John Lennon en Yoko Ono van 1971.
Op 22 april 2019 (Earth Day) werd de hele muur overgeschilderd door de actiegroep Extinction Rebellion met slogans die actie eisten tegen klimaatverandering. "KLIMATICKÁ NOUZE" stond er in grote blokletters, Tsjechisch voor "klimaat in nood". Voorbijgangers werden door de actiegroep aangemoedigd om hun eigen boodschap in meerdere talen op de muur te schrijven.
In juli 2019 schilderden kunstenaars een gedenkteken op de muur voor Marco Leung Ling-Kit, een activist bij de demonstraties van 2019 in Hongkong tegen de uitleveringswet met China. Hij werd als dodelijk slachtoffer een symbool van deze demonstraties. Het kunstwerk beeldt de gele regenjas af die hij droeg tijdens het ophangen van een spandoek, wat uiteindelijk leidde tot een val van het gebouw.[6]
De muur wordt nogal eens slachtoffer van vandalisme door dronkaards en toeristen. Daarom heeft het stadsbestuur in 2019 besloten om bewakingscamera's te plaatsen en surveilleert de politie er vaker.
Sinds 2019 zijn er duidelijke regels ingesteld. Er mag niet zomaar op de muur meer geklad worden. De muur is in 2019 helemaal overgeschilderd en alleen professionals mogen er nog op schilderen.
Wereldwijd zijn er meer graffitimuren ingericht, specifiek geïnspireerd door de Lennonmuur in Praag.
Hongkong
Tijdens de protesten in Hongkong in 2014 was bij het regeringsgebouw een Lennonmuur opgericht. Er werden duizenden kleurrijke post-it-briefjes opgehangen, waarop mensen democratische wensen voor Hongkong hadden geschreven. De muur was een van de artistieke uitingen van de paraplu-demonstraties. Gedurende de honderden protestacties zorgden aanhangers van de paraplu-demonstraties acht maanden lang voor het behoud van de muur.
Tijdens de protesten in Hongkong in 2019 werd dezelfde Lennonmuur opnieuw bij het kantoorgebouw van de centrale regering opgericht. In juni en juli werden ook op andere plekken in Hongkong honderd drieënzestig muren bloemrijk versierd met kleurrijke post-it berichtjes over vrijheid en democratie. Dit gebeurde ook in kantoorgebouwen van de regering zoals het ministerie van radio en televisie. Aan de Lennonmuur in Praag werden eveneens steunbetuigingen aan de beweging in Hong Kong toegevoegd. Ook in andere steden zijn vergelijkbare steunbetuigingen verschenen, te weten in: Toronto, Vancouver, Tokio, Berlijn, Londen, Sydney, Manchester, Melbourne, Taipei en Auckland.
Comentarios